Басты бет/ Қазақ өнерінің белгілері мен нышандары / Семиотика фокусындағы дәстүрлі костюм /Етек және киім етектері
Артқа

 Етек және киім етектері

 

 

Кейбір салт-жоралар мен әдет-ғұрыптардың белсенді қатысушысы болған киім етегі қазақтардың дәстүрлі мәдениетіндегі киелі мәртебеге ие болды. Мысалы, баласыз әйел көйлегінің етегімен итті тамақтандырған; ұзақ уақыт бойы жүкті болмаған әйел етегінің бір бөлігі тігілмеген, көйлектің етегінің көмегімен баланың бетін сүрту және т.б. арқылы көз тиюді қайтарған.
 

Қазақ халқының наным-сенімінде етек Төменгі дүниеге қатысты болғандықтан, дүниеге келіп жатқан баланы бата-тілегін айтып шақырып, дәл осы етекке қабылдаған, себебі сәби 40 күнге дейін басқа дүниенің жаратылысы болып саналған.
 

Қыз көйлегінің етегін кестемен әшекейлеу әлемнің көптеген мәдениеттерінде кеңінен таралған құбылыс. Дәстүрлі қоғамда «зұлым рухтар» ашық жерлерге, әсіресе етегі арқылы қызға үлкен зиян келтіретініне сенді. Әдетте, етегі кестеленген көйлектер бірінші баласы дүниеге келгенге дейін киілетін. Көйлектің етегінің декорының мағынасы «әлсіз», осал жердің қауіпсіздік функциясы болды.

Шайгозова Ж.Н., Наурзбаева А. Б.
Краткая энциклопедия знаков и символов казахской культуры.
Алматы: КазНИИК, 2023.
Скачать
.